ශ්‍රී ලංකාවේ පුවත් පත් කාටූන් කලාවේ ප්‍රභවය පිළිබඳ අධ්‍යයනය කිරීමේදී ලෝකයේ කාටූන් චිත්‍ර කලාවේ ආරම්භය පිළිබඳ අවධානය යොමු කළ යුතුය. ඈත අතීතයේ මිනිසා ඔහුගේ හැගීම් සිතුවිලි සහ අදහස් හඟවන්නට ඇත්තේ අත් පා හසුරවමින් ගොළු භාෂාවකින් යැයි අපට සිතිය හැක. පසු කාලීනව මිනිසා සරල චිත්‍ර නිර්මාණය කර ඇති බව ස්පාඤ්ඤයේ අල්ටමීරාහි පිහිටි ගල් ලෙනක තිබී සොයා ගත් චිත්‍රවලින් පැහැදිලි වේ.ප්‍රාග් ඓතිහාසික යුගයේ මිනිසා මුලින්ම යමක් ඇඳීමට හෝ කුරුටු ගෑමට හුරු වූයේ ගල් ගුහා බිත්ති මත බවට සාදක හමු වී ඇත.පුරාතන යුගයේ මිනිසා ශිෂ්ටාචාර ගත වන්නට පෙර අවධියේ සිටම චිත්‍රය යනු මිනිසාට සමීප මාධ්‍යක් විය. ලිවීම ආරම්භ වන්නට පෙර අවධියේ සිටම ලෙන් සිතුවම් වලට මිනිසා හුරු පුරුදු විය. ලේඛනය ආරම්භ වූයේ චිත්‍ර, රේඛා , සංකේත, සටහන් ආදී ප්‍රකාශන විධි ක්‍රමයන්හි සංවර්ධිත අවස්ථාවක් ලෙසටය.ඉන් අනතුරුව ක්‍රි-ව- 5 වන සියවසයේ කිසියම් අර්ථයක් හෝ පණිවිඩයක් ලබා දෙන ආකාරයේ චිත්‍ර සම්ප්‍රදායක් තිබී ඇත. යුරෝපයේ අතැම් පල්ලි වල “ගාර් ගොයිල්ස් යනුවෙන් හැඳින්වෙන විකට ස්වරූපයක් ගන්නා මූර්ති පෙළක් 13 වන සියවසයේ තිබූ බව සඳහන් වේ. 18 වන සියවස වන විට චිත්‍ර කලාවට හිමි වූයේ සුවිශේෂි ස්ථානයකි . කාර්මික විප්ලවය සමඟ නගර නිර්මාණය කිරීමේදී චිත්‍ර ශිල්පය බෙහෙවින් භාවිත කළේය.එදා ගල් ලෙනෙන් ආරම්භ වූ චිත්‍ර භාෂාව අවුරුදු දහස් ගණනක් ගෙවා අවුත් අද ලෝකයේ ඉතා ජනප්‍රිය විශ්ව භාෂාවක් බව පත්ව ඇත.අද වන විට කාටූන් චිත්‍ර අයුක්තියට, අසාධාරණයට, කුරිරු පාලනයට,ඒකාධිපති බලයට එරෙහිව නැගී සිටින මාධ්‍යක් වී ඇත. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1446 දී ජර්මන් ජාතික චිත්‍ර ශිල්පියෙකු වන ඊ-ඒ මාස්ටර් විසින් හාස්‍ය උපදවන විසුළු අයුරින් හෝඩියේ අක්ෂර නිර්මාණය කර ඇත. අනුකරණ චිත්‍ර සම්ප්‍රදායේ ඇති වහල් බැම්ම කඩා තමාට අවශ්‍ය හැටියට නිදහස්ව අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට කාටූන් චිත්‍ර ශිල්පියාට අවස්ථාව ලබා දී ඇත.ක්‍රි ව 5 වන සියවසයේදී පමණ ජපානයේ රෝල් කළ හැකි චිත්‍ර සම්ප්‍රදායක් පැවතුණි. එය යම් කිසි පණිවිඩයක් අර්ථයක් ලබාදෙන ආකාරයෙන් නිර්මාණය වූවකි. වත්මන් පුවත්පත් කාටූන් කලාව දක්වා වර්ධනය වූයේ මෙලෙස ඇරඹි කාටූන් කලාවයි. දේශපාලන කාටූන් කලාවේ ආරම්භය සිදු වූයේ ඇමරිකාවෙනි. ඒ 1754 මැයි 09 දිනය. ඒ මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ බලපෑමට විරුද්ධව බෙන්ජමින් ෆ්‍රැන්ක්ලින්නම් කාටූන් ශිල්පියා විසින් කැබලි අටකට වෙන් වුණු සර්පයෙක් අඳිමින් එවකට රටේ පැවති අස්ථාවර භාවය නිරූපණය කරන්නට කාටූන් කලාව යොදා ගැනීමත් සමඟය.මෙම කාටූනය එක්වෙමු නැත්නම් මියෙමු යනුවෙන් නම් කළේය.නිව්යෝර්ක්, නිව්ජර්සි, පෙන්සිල්වේනියා, ආදී පළාත් අටක් මෙයින් නිරූපණය විය. පසුකාලීනව මෙම කාටූන් කලාව යුරෝපය පුරාම පැතිර ගියේය.
ලංකාවේ කාටුන් කලාව ආරම්භ වන්නේ 1931 වර්ෂයේදී ය. ඒ ස්වදේශ මිත්‍රයා පුවත් පතට ජී.එස්.ප්‍රනාන්දු විසින් ඩොනමෝර් කොමිසමේ යෝජනා විවේචනය කරමින් අඳින ලද කාටූන්ය. නමුදු විධිමත් ආකාරයෙන් පුවත්පත් කාටූන් කලාව ආරම්භ කරන ලද්දේ 1940 වර්ෂයේදීය. ඒ ඔබ්‍රි කොලට් හා ජ.එස්. ප්‍රනාන්දු යන දෙදෙනා ටයිම්ස් ඔෆ් සිලෝන් පුවත් පතට සම්බන්ධ වීමත් සමඟය.කාටූනයකින් යම් කිසි චිත්‍රයක් හෝ අදහසක් විවේචනය කළ හැක. දේශපාලන කාටූන් ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන එන ලද්දේ ඉංග්‍රීසින් විසිනි. එනම් මෙම කාලය ඉංග්‍රීසින්ගේ පාලන සමය වූ නිසා දේශපාලන කාටූන් කලාවේ වර්ධනයක් දැකිය නොහැක. එහෙත් නිදහසින් පසු කාලය තුළ ලංකවේ දේශපාලන කාටූන් කලාව වර්ධනය වන්නට වි. එයට මූලිකම හේතුව ලෙස නිදහසින් පසු ලැබුණ ප්‍රකාශනයේ නිදහස හදුනා ගත හැකිය. 1978 දෙවන ආණඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මඟින් විවෘත ආර්ථික ක්‍රමය හඳුන්වා දීමත් සමඟ එතෙක් ලංකාවේ පැවති ප්‍රකාශන නිදහස වැඩි වන්නට වි. ඒ අනුව බොහෝ පුද්ගලික ප්‍රකාශන සමාගම් බිහි වන්නට විය. මේ හරහා බිහිවූ පුවත්පත් වල දේශපාලන කාටූනයක් සඳහා අනිවාර්ය ඉඩක් වෙන් කෙරුණි .ඒ හරහා ලංකාවේ දේශපාලන කාටූන් කලාව වර්ධනය විය.ඩබ්.ආර්.විජේසෝම, මොටගෙදර වනිගරත්න, යුනූස් කැමිලස් පෙරේරා, විනී හෙට්ටිගොඩ, ශන්ත කේ.හේරත්, කේ.ඩබ්ජ.නරංජන, රුවන් තරස්වින්, ප්‍රීතී කන්නන්ගර අවන්ත ආටිගල ආදීන් මෙහිදී වැදගත් වේ.මෙම ශිල්පීන්ගේ කාටූන් බොහෝ විට පවතින දේශපාලන ක්‍රමය, සමාජ ක්‍රමය හාස්‍යජනක ලෙසවිවේචනය කිරීමකට සීමා විය. ඇතැම් විට ශිල්පීන්ට තමන්ගේ පුද්ගලික දේශපාලන මතයට වඩා ආයතනයේ මතය නියෝජනය කරන්නට සිදු වන අවස්ථාද දැකිය හැකිය.එමෙන්ම ඇතැම් අවස්ථාවල කාටූන් මඟින් කියවෙන දේශපාලනය නිසාම කාටූන් ශිල්පීය ජීවිත තර්ජනයන්ට මුහුණ දුන් අවස්ථා ද තිබේ. කේසේ වුවද වර්තමානයේ සෑම පුවත්පතකම පාහේ කාටූනයට ඉඩක් වෙන් කර තිබේ.
