තාක්ෂණය අතින් විශාල මාධ්‍ය ප්‍රගතියක් වර්තමානයේ අපටදකින්නට ලැබේ. එහෙත් එය මාධ්‍ය සංස්කෘතිය සම්බන්ධයෙන අර්තකතනය කළ නොහැක.ගෝලීය ධනේශ්වර ක්‍රමය යටතේ පවතින ආර්ථික අවපාතයේ සන්දර්භය තුළ,විශේෂයෙන්ම ඌන සංවර්ධිත රටවල් සම්බන්ධයෙන් බලන කල මාධ්‍ය සංස්කෘතිය සම්බන්ධයෙන් හැදින්වෙන ලක්ෂණය තුළ පසුබෑමක් දක්නට ලැබේ.එවැනි ප්‍රපංචයක් සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාව අතිශය සංකීර්ණ නිදර්ශනයක් සපයයි . මෙම කරුණ තව තවත් අවුල් සහගත කරනු ලබන්නේ දේශපාලනමය වශයෙන් එසේ නැතහොත් අවම වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථානුකූලමය තත්වය අතින් ශ්‍රි ලංකාව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටක් වශනේ හඳුන්වනු ලැබීමය.මාධ්‍ය සංස්කෘතියේ විශිෂ්ඨතම සලකුණ වන මාධ්‍ය නිදහස පිළිබඳ සලකා බලන විට අවුල් සහගත තත්වයක් දකින්නට ලැබේ. හුදු වදන් මඟින් පමණක් ශ්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ මාධ්‍ය නිදහස සුරැකෙන බව පෙනී යයි. මාධ්‍ය නිදහසට පදනම සපයන අයිතියක් වන රජය හා දේශපාලන පක්ෂ එවායේ ප්‍රතිපත්ති හා වැඩ පිළිවෙළ වල් වෙත සහයෝගය දැක්වීමට හා විවේචනය කිරීමට ඇති අයිතිය ලංකා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පවා පිළිගෙන තිබේ.එහෙත් ඇත්ත වශයෙන් ශ්‍රී ලාංකීය ජනතාවට මාධ්‍ය නිදහස මිථ්‍යාවක් හා ප්‍රලාපයක් වී තිබේ. මෙම අවදානම් සහගත බව පිළිබඳ පසු බසින යුක්තිය ශ්‍රී ලංකාවේ නීති වෘත්තිය හා නීතියේ ආධිපත්‍යය නම් වූ වාර්තාවක් 2009 මැයි මාසයේදී ජාත්‍යන්තර නීති සංගමයේ මානව හිමිකම් (ජනසමාභි) ආයතනය විසින් ඉදිරිපත් කර තිබේ.ප්‍රමාණය ඉක්මවා යන රජයේ පාලනය හා ඇඟිලි ගැසීම නිසා ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍ය තුළ සිංහල, දෙමළ,ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යවේදීන්ට සංවේදී ප්‍රශ්න සම්බන්ධයෙන් විරුද්ධ මත ප්‍රකාශ කිරීමට ඇති ඉඩකඩ අඩු යැයි එම ජනසමාභි ආයතනයේ වාර්තාවෙහි සඳහන් වී තිබේ- එල්-ටී-ටී යුධමය වාතාවරණය පැවති සමයේ එල-්ටී-ටී- ය සමඟ වූ සන්නද්ධ ගැටුමට අදාළ ප්‍රශ්න සම්බන්ද ආණ්ඩුව අදහසට අනුකූලතාව සහතික කර ගනු පිණිස බලපෑම් කිරීම සඳහා සියලුම මාධ්‍ය ආයතන වල කතුවරයන් හා අයිතිකරුවන් සමඟ මාසික රැස්වීම් පවත්වන බව වාර්තා වන්නේ යැයි ද එහි සඳහන්ව ඇත. වර්තමානයේ එල-්ටී-ටී- ය යුධමය අතින් යටපත් කිරීමේ කාර්යය ඉටු කර ඇති බැවින් එම සාකච්ඡා රජය විසින් සම්පාදනය කරනු ලබන්නේ “ජාතිය යළි ගොංනැගීමට” අදාළ වූවක් ලෙසිනි.මෙම සන්දර්භය තුළදී ස්වයං වාරණය ප්‍රධාන කාර්යයක් ඉටු කරනු ලැබේ- ඒ අනුව බලෙන් පවරනු ලැබූ ස්වයං වාරණයක මුවාවෙන් තමන් එකඟ නොවන්නා වූ දෑ වාරණය කිරීමට මාධ්‍ය ආයතන වලට මෙයින් අවකාශය ලැබේ.මාධ්‍යවේදීන් පිළිබඳ නොවිසදුණු මනීමැරුම්, පැහැර ගෙන යෑම් හා සිර අඩස්සියේ රඳවා ගැනීම් ගැනද ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍ය නිදහසට එරෙහිව වෙනත් කරුණු ද මෙකී ජනසමාභී වාර්තාවේ දක්වා ඇත. ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුවක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තුළ පවා නිදහස් ප්‍රකාශනයට එරෙහි සම්බාධක ඇතැයි සඳහන් කරන එම වාර්තාව ප්‍රකාශන නිදහස අනිසි ලෙස පාලනය කරන ප්‍රතිපාදනයක් හැටියට ව්‍යවස්ථාව අංක 15 (2) පෙන්වා දෙයි.
මෙහි සඳහන් කර ඇත්තේ වාර්ගීය හා ආගමික සාමයේ ඕනෑ එපාකම් හෝ පාර්ලිමේන්තු වරප්‍රසාද,අධිකරණයට අපහාස කිරීම්, අපකීර්තියට ලක් කිරීම් හෝ පුද්ගලයන් වරදට පෙළඹවීම් සම්බන්ධයෙන් එහි පනවා ඇති සීමාන් පිළිබඳවය. ඉහත සඳහන් ඕනෑ එපාකම් වෙනුවෙන් යැයි හුවා දක්වමින් පැනවිය හැකි හෝ නිකුත් කළ හැකි නීති මෙන්ම රෙගුලාසිද මෙම සීමා කරීම් වලට ඇතුළත් වේ.එමෙන්ම මෙම වාර්තාව පෙන්වා දෙන ආකාරයට ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව් ව්‍යවස්ථා අංක 16 යෙන් ද මාධ්‍ය නිදහසට තව දුරටත් සීමාවන් පැනවෙන අතර එම ප්‍රතිපාදනයේ සඳහන් වන්නේ මූලික අයිතිවාසිකම් අනුකූල නොවීමක් තිබුණද පවතින නීති වල වලංගු භාවය පවත්වාගෙන යෑමයි මෙම සීමාවන් ජාත්‍යන්තර නීතිය යටතේ තිබිය හැකි සීමාවන් අභිබවා යෑමක් ලෙස මෙම වාර්තාව පෙන්නුම් කරයි.මාධ්‍ය නිදහසට ප්‍රතිවිරුද්ධව රජය මෑත අතීතයේ සුන්බුන් අතරින් ගොඩනැගීමට යෙදුණු නවතම අවිය වන්නේ පුවත් පත් මණ්ඩල නීතියයි. ආඥාදායකත්වයේ කුණු බාල්දියට මාධ්‍ය හා ප්‍රකාශන නිදහස ඇද දැමීමේ මෙම නවතම පියවර පරාජයට පත් කිරීම සඳහා මාධ්‍යයන් ඒ පිළිබඳව නිදහස් ලෙස අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට ජනතාවට ඉඩ ලබා දිය යුතුය.මුද්‍රිත හා විද්‍යුත් මාධ්‍යයන් පුළුල් ලෙස රජය සතුව වුණු ක්‍රමයක් පැවතීම නිසැකයෙන්ම මාධ්‍ය මර්දනයට තුඩු දෙයි .විශේෂයෙන් එම අංශයට පරිබාහිරව රාජ්‍ය මාධ්‍ය මර්ධනයක්ද පවතින විට රාජ්‍ය මාධ්‍ය අංශයේ බොරු හා එක් පැත්තක් පමණක් පෙන්වන මත අභියෝගයට ලක් කළ නොහැක.කේසේ වුවත් පුද්ගලික මාධ්‍ය අංශය පටු ඕනෑකම් නොතකා මාධ්‍ය නිදහස වෙනුනේ නැගී සිටින්නේ නම් හුදෙක් රාජ්‍ය සන්තක මාධ්‍ය ක්‍රමයට මාධ්‍ය නිදහස යටපත් කළ නොහැක. මාධ්‍ය නිදහස වනාහී සිතීමේ නිදහස පවා රඳා පවතින්නා වූ පුළුල් ප්‍රකාශන නිදහසේම කොටසකි. අවසානයේ සත්‍ය රඳා පවතින්නේ දණ්ඩනයට ලක් වීමේ භීතියෙන් තොරව සිතීමට හා අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට කෙනෙකුට ඇති නිදහස මතයි මාධ්‍ය යනු වෙඩි උණ්ඩයට වඩා බෙහෙවින් ප්‍රබල වූ ආයුධයක් වන අතර එය සිතීමේ හා නිදහස් ලෙස අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය සුරකින්නක් විය යුතුය.එබැවින් අඩු වශයෙන් එම හේතුව නිසාවෙන් වර්තමානයේ රටම මුහුණ පා ඇති අර්බුද කාරී තත්වය අවම කිරීමට නම් ආරම්භයක් වශයෙන් මාධ්‍ය ක්‍ෂේත්‍රයේ පූර්ණ ප්‍රකාශන නිදහසට ඉඩදෙන ලෙස ආණ්ඩුවට ප්‍රකාශ කළ යුතුය.මෙම කරුණ සම්බන්ධයෙන් පුද්ගලික මාධ්‍ය විසින් ධනාත්මක කාර්ය භාර්යයක් නිසැකයෙන්ම ඉටු කළ යුතුව ඇත.
වැදගත් ලිපියක්
ReplyDelete